Is het je ook opgevallen dat er steeds meer politici en bestuurders omvallen en met een burn-out thuiszitten? Dit kan geen toeval zijn.
Bij een burn-out heb je gedurende langere tijd meer energie verbruikt dan getankt. Ik stel me zo voor dat je als volksvertegenwoordiger energie krijgt van contacten met burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven, het luisteren naar verhalen, het aanpakken van maatschappelijke problemen. Daarvoor zit je tenslotte in de Tweede Kamer.
Het verbruiken van energie komt met name door het geworstel met procedures, ellenlange vergaderingen, afstemmingsoverleggen en andere stroperige bezigheden. Ook politieke spelletjes vragen constant om aandacht. Dit maakt het politieke werk er niet leuker op. Je moet constant op je qui-vive zijn.
Het probleem zit heel diep. Opmerkingen van Tweede Kamervoorzitter Vera Bergkamp dat de werkdruk de eigen verantwoordelijkheid van individuele Kamerleden en hun fracties is, stemmen tot droefheid. Haar initiatief om met de fractievoorzitters na te willen denken over ‘de voorspelbaarheid van de plenaire agenda en de eindtijden van de debatten’ zijn een klap in het gezicht van de parlementariërs die ziek thuis zitten.
Zij begrijpt kennelijk niet dat het politieke systeem helemaal is dolgedraaid. Dat proces heeft het karakter van een gezwel dat gevoed wordt door het streven naar macht, bovendien exponentieel aangewakkerd door wantrouwen.
Voormalig topambtenaar Erik Gerritsen (NRC, 29 mei 2021) geeft de volgende waarschuwing af: ‘Den Haag, voorkom dat je bevangen wordt door ‘faalmanie’, een fiasco-complex, waarbij elke regering wordt afgemaakt door de oppositie, niet omdat alles fout gaat, maar omdat de oppositie de macht wil. Het resultaat: uiteindelijk wantrouwt iedereen Den Haag.’
Mocht je denken dat de situatie iets is van vandaag de dag, dan heb je het mis. Mijn collega Leo Klinkers heeft over dit fenomeen een behartigenswaardig essay geschreven onder de titel Volksvertegenwoordiging vaarwel. Ik beveel je aan om dit essay dat dateert uit december 2003 (!) te lezen. Triest genoeg heeft het niets aan actualiteit ingeboet.
Het verschijnsel ‘Kamerleden met een burn-out’ is ‘slechts’ een nieuwe loot aan de stam van ‘politiek-systeem-bederf’.
Peter Hovens
Coöperatie SamenWereld.