Afgelopen woensdag 15 mei was het woensdag gehaktdag, de populaire benaming voor de verantwoordingsdag in de Tweede Kamer. De tegenpool van Prinsjesdag, maar dan met de omgekeerd evenredige aandacht.
Dat laatste is jammer, want terugblikken naar het verleden, daarvan leren, en waar nodig bijsturen is niet onbelangrijk.
Zoals elk jaar kraakt de Algemene Rekenkamer ook nu weer de nodige harde noten in waarschijnlijk de trieste wetenschap dat het lerend vermogen ver te zoeken is. Volgend jaar zal weer vergelijkbare kritiek worden geuit.
In zijn toespraak bij het aanbieden van de Rapporten bij de jaarverslagen 2018 van de ministeries aan de Tweede Kamer sprak Arno Visser – president van de Algemene Rekenkamer – de volgende afsluitende wijze woorden: ‘De continuïteit van publieke dienstverlening is een kostbaar bezit. Die verhoudt zich moeilijk tot snelle oplossingen.’
Hij vindt dat snelle oplossingen zelden leiden tot de gewenste kwaliteit van overheidsmaatregelen. Helaas, kiest de overheid meer dan eens voor lange halen snel thuis.
Laat dit nu helemaal overeenkomen met mijn eigen ervaringen. Een van de problemen waar ik tegenaan loop in gesprekken met potentiële opdrachtgevers is dat ze opzien tegen de zwaarte en omvang van een degelijk beleidsproces.
Ik nuanceer dat telkens met de volgende argumenten:
- ook andere maatschappelijke actoren plegen inzet; de opgave ligt niet alleen op het bordje van de overheid;
- betrokken ambtenaren zijn strikt genomen met hun normale werk bezig, zij het op een andere manier en dat kost weinig extra inspanningen;
- kwaliteit heeft gewoon zijn prijs;
- rendement is gegarandeerd en ligt vele malen hoger dan de snelle (kopieer-en-plak-)beleidsdocumenten die in de bureaulade verdwijnen.
Mijn compagnon Koen van Bremen was leider van het project ‘Voorst onder de loep’. De opdracht luidde: ‘ontwerp beleid op het gebied van preventie in het sociale domein, presenteer haalbare oplossingen, voorzien van draagvlak binnen de samenleving.’ Met de steun van de wethouder ging hij met onze Methode Samenlevingsbeleid aan de slag.
Van heinde en verre kwamen andere gemeenten (zo’n 50) en ook het ministerie van VWS kijken naar de verbluffende aanpak in de gemeente Voorst. Iedereen enthousiast, zeer onder de indruk, maar tegelijkertijd huiverig om zelf een dergelijk proces te organiseren. Gebrek aan kennis en aan moed ligt hieraan ten grondslag. Luister maar naar een stukje van een podcast van Publiek Werk met Koen in de hoofdrol (min. 37 – 40).
Wellicht heb je een idee hoe je zo’n angstige terughoudende attitude bij overheden kunt doorbreken. Ik sta er tijdens de bijeenkomst op 26 juni ook graag even bij stil.
Peter Hovens
Coöperatie SamenWereld.