De Idee van Circulair Beleid Maken

Circulair Beleid - De idee

Voorkom het weglekken van beleidsenergie
Mis geen enkel beleidssignaal
Produceer geen beleidsafval
Maak beleidsproducten duurzaam

We leggen stap voor stap uit wat de idee is achter het begrip 'Circulair Beleid Maken'

Circulair Beleid Maken begint én eindigt bij de samenleving

Het begrip Circulair Beleid Maken is een manier van beleid maken waarbij zo weinig mogelijk beleidsafval ontstaat en wordt voorkomen dat er energie ongebruikt weglekt. Er worden maatschappelijke resultaten geboekt die aansluiten bij de vraag van de samenleving. Vergelijk het met Circulaire Economie die - in tegenstelling tot de Lineaire Economie - ook uitgaat van het benutten en hergebruiken van grondstoffen en bovendien het produceren van afval tot een absoluut minimum beperkt.

Lees verder

Circulair Beleid Maken is een duurzaam proces

Circulair Beleid Maken is een duurzaam proces dat voorkomt dat er tijd en energie worden verspild en beleidsafval wordt geproduceerd; alle stappen in het proces leveren toegevoegde waarde.

Bij de traditionele vorm van beleid maken zien we een lineair proces. Een proces waarbij de aanwezige kennis van de overheidsorganisatie centraal staat dan wel waarbij kennis wordt ingehuurd. De samenleving mag pas wat vinden als de overheid eerst haar mening heeft geformuleerd. Dat leidt bijna altijd tot meningsverschillen, die niet worden overbrugd. Dat heeft geen toegevoegde waarde en is verspilling van energie.

Lees verder

Circulair Beleid Maken respecteert 'Volkssoevereiniteit' als leidend beginsel

Bij de eerste stap hebben we gesproken over de aansluiting die de overheid met de samenleving moet maken. De uitvoering van het beleid eindigt bij de samenleving en om de cirkel rond te krijgen moeten beleidsprocessen daar dus beginnen. Een ander principe dat bepalend is voor het bereiken van gewenste maatschappelijke resultaten is de idee dat de soevereiniteit bij het volk berust. Dat werd al door Aristoteles en Plato geformuleerd en is nog eens uitdrukkelijk vastgelegd in de Amerikaanse Declaration of Independence van 1776: “All sovereignty rests with the people”. De representatieve democratie is daarvan slechts een afgeleide om daadwerkelijk besturen mogelijk te maken. Je kunt niet elke dag met miljoenen mensen bezig zijn besluiten voor de hele samenleving te nemen.

Vol​kssoevereiniteit gaat uit van het principe dat het volk het hoogste gezag vormt

Lees verder

Circulair Beleid Maken doet de overheid niet vóór maar mét de samenleving

Vanuit de gedachte dat de soevereiniteit bij het volk berust kun je je afvragen wie er verantwoordelijk is voor het beleid. Wie moet bijvoorbeeld een dorpsvisie opstellen? Is dat het dorp of is dat de gemeente waar dat dorp toe behoort? We zijn gewend dat de gemeente dit voor zijn rekening neemt. Het opstellen van een dorpsvisie vergt immers zowel expertise als een zak met centen. Bovendien zal zo’n visie nogal wat uitvoeringsaspecten bevatten die rechtens op het bordje van de gemeente liggen. Aan de andere kant kun je vanuit de soevereiniteitsgedachte de stelling verdedigen dat het dorp dit allemaal zelf kan regelen, mits verantwoordelijkheden en middelen vanuit de overheid worden overgedragen. Dat is een aantrekkelijke gedachte.

Lees verder

Circulair Beleid Maken voorkomt onnodige regels en rompslomp

Circulair Beleid Maken voorkomt dat er onnodige regels en rompslomp voor burgers en bedrijven worden geproduceerd. Let wel, we hebben het over onnodige regels. An sich is er niks mis met regelgeving.

Nadat we de waarheid en de wijsheid uit de samenleving hebben weten te genereren, is het nu zaak om dit om te zetten in zinvol beleid. Dat is geen gemakkelijke opgave.

Lees verder

Circulair Beleid Maken produceert geen papier dat in de bureaula verdwijnt

Circulair Beleid Maken produceert geen papier dat in de bureaula verdwijnt, maar levert effectief maatschappelijk wenselijke resultaten.

We kennen allemaal wel de pakken papier die door de overheid worden geproduceerd: beleidsnota’s en uitvoeringsprogramma’s. Raadsleden kunnen daarover meepraten. Maar ook bedrijven en maatschappelijke instellingen worden hiermee geconfronteerd. Door de digitalisering zien we tegenwoordig niet meer letterlijk papier, maar vliegen de MB’s je om de oren.

Lees verder

Circulair Beleid Maken zorgt voor een adequaat feed-back-mechanisme

Circulair Beleid Maken zorgt voor een adequaat feed-back-mechanisme in de uitvoering en is daarom duurzaam.

Beleid dat aan de samenleving wordt opgedrongen zal niet snel beklijven. Het is immers iets waar burgers of bedrijven niet om hebben gevraagd. Het leidt tot een vorm van paternalisme dat niet past bij de huidige wensen en behoeften van de samenleving. Wanneer we aan het begin van het beleidsproces de samenleving niet betrekken, dan is de kans groot dat de outcome (maatschappelijk te realiseren resultaten) niet wordt waargemaakt.

Lees verder

Circulair Beleid Maken positioneert de overheid in een coachende rol

Als je de literatuur erop naslaat dan zie je dat de overheid verschillende posities in relatie tot de samenleving kan innemen. Dat varieert van bepalen, sturen, reguleren, regisseren, stimuleren, faciliteren tot loslaten. Zo zijn er nog wel meer termen te bedenken die de communicerende vaten van de verantwoordelijkheid van de overheid en die van de samenleving tot uitdrukking brengen.

Lees verder