Door omstandigheden is het event in Hilversum vorige week niet doorgegaan. Jammer, maar ik ga door met presenteren van de inhoud van mijn boek op verschillende wijzen, zoals
1. Live bijeenkomsten van zo’n 2 á 2,5 uur met veel interactie.
2. Enkele digitale webinars van 1 á 1,5 uur met beperkte interactie.
3. Ik hak mijn boek in 100 stukjes en maak van elk onderwerp een video van enkele minuten, waarvan ik er iedere week een presenteer via mijn YouTube-kanaal. Deze zijn niet interactief.
Graag hoor ik of je belangstelling hebt voor een of meer uitingsvormen. Dan ga ik ermee aan de slag.
Natuurlijk ga ik ook door met de wekelijkse berichten over actuele vraagstukken die dikwijls, maar niet noodzakelijkerwijs – verband houden met de opvattingen die ik ook al in boek heb beschreven. Hieronder het bericht van 10 september.
In NRC van 29 augustus pleitten enkele medewerkers van de Mr. Hans van Mierlo Stichting – het wetenschappelijk bureau van D66 – om bij de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen te experimenteren met stembusakkoorden.
Met zo’n akkoord verbinden partijen zich voorafgaand aan de verkiezingen aan een of meer mogelijke coalitiepartners door zich publiekelijk uit te spreken over de partijen waarmee ze willen samenwerken. En ze gaan nog een stap verder. Ze willen ook al dat een programma op hoofdlijnen wordt geformuleerd. ‘Zo krijgen de kiezers ook een stem in de vorming van de volgende coalitie’, zo schrijven ze.
Ik maak hier ernstig bezwaar tegen. Dit is de zoveelste poging om het huidige systeem aan te passen. Waar we echt wat aan hebben is een fundamentele wijziging van het systeem en die bereik je alleen maar door het bestaande systeem aan de kant te zetten en een nieuw systeem te bouwen.
In mijn boek SamenWereld, Hoe het geloof in de politiek en het vertrouwen in de overheid terugkeren bouw ik een dergelijk systeem. Vanuit het begrip ‘volkssoevereiniteit’ als fundament breng ik twee contracten in beeld: het sociaal contract en het moreel contract. Die laatste gaat over de relatie tussen kiezer en gekozene, die op dit moment vrijwel afwezig is en absoluut moet worden gerevitaliseerd.
Representatieve democratie betekent dat via algemene vrije verkiezingen kiezers hun volksvertegenwoordiging kiezen. In de praktijk betekent dit dat elke kiezer een stembiljet krijgt waarop hij een bolletje rood mag kleuren om zijn voorkeurskandidaat aan te wijzen.
Via een optelsom van individuele voorkeuren wordt bepaald hoe de Tweede Kamer eruit komt te zien. Dat is de essentie.
Kiezers zijn er niet om de premier te benoemen, ze bepalen niet de koers van het land, ze maken niet uit hoe een coalitie wordt samengesteld. Daar zijn verkiezingen niet voor. Nog een keer: bij verkiezingen krijgt elke kiezer de gelegenheid om het vertrouwen te geven aan één kandidaat waarvan hij denkt dat deze hem het beste vertegenwoordigt in de Tweede Kamer. Niet meer en niet minder.
Natuurlijk kun je tegenwerpen dat heel veel kiezers niet op de manier naar verkiezingen kijken. Ze hebben geen idee op wie ze moeten stemmen, ze vullen daarom maar een (onbetrouwbare) stemwijzer in en besluiten vervolgens om op de lijsttrekker te stemmen, of op de hooggeplaatste vrouw of op een kansrijke provinciegenoot.
Laat dit nu net hét grote pijnpunt zijn, wat mij betreft. Kiezers voelen op geen enkele manier een band met (kandidaat-)Tweede Kamerleden. Andersom voelen Kamerleden ook geen band met hun kiezers; hun primaire aandacht gaat uit naar de eigen politieke partij, omdat die de plek op de lijst bepaalt. Dat bedoel ik met het ontbreken van een Moreel Contract: de zwakke band tussen kiezer en gekozene.
Wat vind je van mijn opvatting?
Ik hoor daarnaast graag wat je vindt van de hierboven genoemde opties:
1. Live bijeenkomsten
2. Digitale webinars
3. Videoserie.
Kies een of meer opties of geef me nog andere suggesties.
Peter Hovens
peter@samenwereld.nl
Coöperatie SamenWereld