Vorige week ging mijn nieuwsbrief over het vraagstuk van integriteit in het openbaar bestuur naar aanleiding van het gedrag van oud-minister en voormalig informateur Ronald Plasterk.
Ik heb daar veel reacties op gekregen, die er veelal op neerkwamen dat we bezig zijn met het voeren van een verloren strijd. Moeten we dan echt opgeven?
De hoop dat het ooit beter wordt, werd deze week de grond ingeboord door een onderzoek van het NOS-NTR-programma Nieuwsuur naar nevenbelangen van Tweede Kamerleden. Ze zijn verplicht om melding te maken van hun nevenactiviteiten en neveninkomsten.
Het is belangrijk om daar inzicht in te hebben, zodat duidelijk wordt wanneer Kamerleden – die het Algemeen Belang moeten dienen – in een positie komen waarin privébelangen een rol gaan spelen. Dat klinkt logisch, nietwaar?
Nederland is in 2013 op de vingers getikt door de Europese anti-corruptiewaakhond Greco vanwege gebrek aan transparantie op dit punt. Daarna werd het register van nevenactiviteiten via het Reglement van Orde van de Tweede Kamer geïntroduceerd.
Nu blijken Tweede Kamerleden zich daar weinig van aan te trekken, terwijl ze toch bij de toelating de eed of belofte afleggen. Het onderzoek laat zien dat Thierry Baudet weigert zijn nevenactiviteiten bekend te maken, waar hij al enkele keren om is geschorst. Vele Kamerleden zijn onvolledig en weinig transparant in hun opgave. Het genoemde onderzoek zorgde ervoor dat maar liefst 41 Kamerleden hun opgave als de wiedeweerga gingen aanpassen.
Wanneer trekken we de conclusie dat Tweede Kamerleden überhaupt geen nevenfuncties mogen bekleden en/of neveninkomsten mogen genereren? Het dienen van het Algemeen Belang is wat mij betreft een noodzakelijke voorwaarde om het Kamerlidmaatschap te mogen bekleden en dat laat geen enkele ruimte voor wat voor een nevenbezigheid dan ook.
De stelling dat het goed is dat parlementariërs zich ook nog anderszins zich moeten inzetten voor de samenleving, vind ik onzinnig.; dat is namelijk nergens voor nodig. Als het goed is hebben ze hun handen vol aan het bekleden van het Kamerlidmaatschap.
Ik weet het, het klinkt erg streng, maar het is de enige weg naar zuiverheid. Zuiverheid die nodig is om het vertrouwen in de politiek te herstellen.
En (kandidaat-)Tweede Kamerleden die moeite hebben met deze benadering hebben, kunnen er eenvoudig voor kiezen om geen Kamerlid zijn.
Peter Hovens
peter@samenwereld.nl
Coöperatie SamenWereld