Ik ontvang elke week reacties op mijn blog en dat vind ik heel waardevol. Sommigen nodigen mij uit om af en toe eens door te praten over wat onderwerpen. Daar leer ik veel van.
Na de oproep om hulp bij de vraag ‘Hoe kan ik (door middel van het Boek SamenWereld) een beweging op gang krijgen?’, heb ik heel wat reacties mogen ontvangen. Sommige (marketing-)technisch van aard, andere meer inhoudelijk gericht, namelijk op dat was ons bindt.
Zo kreeg ik het advies om kennis te nemen van het 7 S-model van McKinsey. Van deze S’en staat Shared Valueshet meest centraal. Inderdaad, een diep gevoel van gedeelde waarden, daar ligt de basis voor een beweging.
Verder kreeg ik enkele tips om wat er gebeurt rondom de gele hesjes serieus te nemen. De onrust in de samenleving, niet alleen in Frankrijk, maar ook in ons land. Gek eigenlijk, rijke welvarende landen, waar mensen hun ongenoegen stevig kenbaar maken en een opkomend populisme dat daar garen bij spint.
Maar inderdaad, we kunnen al deze mensen niet wegzetten als gekken of erger als fascisten en dan overgaan tot de orde van de dag. Nee, er is iets wezenlijks aan de hand. Mensen voelen zich niet gehoord. De zorgen van burgers worden onvoldoende serieus genomen. Uitingen van onvrede waar geen antwoord op komt.
Hoe komt dat dan? Ligt een oorzaak besloten in de manier waarop we ons land bestuurlijk top-down hebben ingericht, namelijk als gedecentraliseerde eenheidsstaat? Komt dat door de centralisatie van de politieke macht in Den Haag, die ook bepaalt welke (beperkte) ruimte provincies, gemeenten en waterschappen krijgen?
En waar blijft de burger in dit verhaal? Het voorlopige antwoord daarop is ‘participatiesamenleving’. Althans, dat is het antwoord van Den Haag.
Maar daar geloof ik niet in, althans niet op deze manier. Want een samenleving waarin de burger echt centraal staat past niet binnen een systeem dat top-down is ingericht.
Ik kan me herinneren dat Pim Fortuyn ooit riep dat de politiek het land moest teruggeven aan de mensen. Om eerlijk te zijn vond ik dat toen een bizarre uitspraak. Nu begrijp ik wat hij bedoelde: er wordt ernstig inbreuk gemaakt op de soevereiniteit van het volk. En dat moet veranderen.
Dat is volgens mij wat de gele hesjes dwarszit.
Een antwoord zou kunnen zijn: probeer de samenleving opnieuw vorm te geven van onderop en gedragen door uitgangspunten als gelijkwaardigheid, gedeeld belang en solidariteit. Hoe dat moet? Dat is vers 2. In mijn Boek SamenWereld maak ik een begin met een gedachtenexperiment.
Peter Hovens
Coöperatie SamenWereld
Wil je elke week een seintje ontvangen als ik een nieuw blog heb gepubliceerd? Schrijf je dan in.