De twee laatste berichten die ik je heb gestuurd gingen over actuele integriteitsvraagstukken: eerst over het gedrag van oud-minister en voormalig informateur Ronald Plasterk en vorige week over een onderzoek van het NOS-NTR-programma Nieuwsuur naar nevenbelangen van Tweede Kamerleden, waar ze zeer slordig mee omspringen, al dan niet bewust.
We kunnen er nu een derde kwestie aan toevoegen, namelijk het bericht dat Rusland volgens de Tsjechische geheime dienst Nederlandse en Europese politici betaalde. In het debat daarover in de Tweede Kamer werden geen namen en rugnummers prijsgegeven, voor zover die al bekend zijn.
Wel werd er gesproken over hoe we kunnen voorkomen dat dergelijk zaken, die de democratie ernstig schaden, kunnen plaatsvinden. Is de AIVD voldoende toegerust? Moeten er scherpere regels worden gesteld met betrekking tot financiering van politieke partijen? Benadrukt dit voorval het belang van onafhankelijke publieke omroepen?
Minister De Jonge is terughoudend met bemoeienis van individuele gekozen politici. Hij vindt het een taak van de Tweede Kamer om erop toe te zien dat fracties of individuele Tweede Kamerleden zich integer gedragen.
We blijven op deze manier om de hete brei draaien.
Het zit uiteindelijk in de mensen zelf. Ik kan me niet voorstellen dat politici die zich niet integer gedragen, niet op enig moment in de spiegel hebben gekeken en zich de vraag hebben gesteld ‘Handel ik nu integer?’ En dat ze het ‘Nee-antwoord’ daarop voor zichzelf hebben weggemoffeld, nadat ze eerst een verkeerde algemeen-versus-eigen-belang-afweging hebben gemaakt.
En dan stel ik weer de vraag ‘Hoe komen we ooit van dit soort lui af?’ Zij bezoedelen het vak van politicus en ondermijnen het vertrouwen van burgers in de politiek.
De AIVD heeft bewustwordingsbijeenkomsten georganiseerd voor politieke partijen. Misschien zit daar een sprankje hoop. Ik weet niet wat in die bijeenkomsten aan de orde komt, maar ik heb wel een suggestie.
Politieke partijen moeten zich bij het toelaten van leden en het voordragen van hen in politieke en bestuurlijke functies afvragen of ze te maken hebben met iemand met een persoonlijkheidsstoornis, zoals die van narcisme. Deze mensen zijn niet geschikt om een leidende rol te spelen, omdat ze niet in staat zijn om verbinding aan te gaan met hun omgeving, maar alleen met zichzelf. We moeten hen weren uit de politiek.
Stel je eens voor dat zo’n aanpak al jaren overal gemeengoed zou zijn ….
Dan hadden we geen Poetin, geen Trump, geen Netanyahu, geen Orbán en geen Baudet.
Peter Hovens
peter@samenwereld.nl
Coöperatie SamenWereld